Jos, Hans en Aart over een duurzaam huwelijk
Vaak hoor je dat een huwelijk hard werken is. Het romantische beeld dat er was, kan zomaar verdwijnen als sneeuw voor de zon. Ook Hans van Lonkhuijsen (65), Jos Hemelaar (42) en relatietherapeut Aart Goedegebuur (28) weten dat het niet vanzelf gaat. Ze praten samen open over het huwelijk. ‘Je krijgt elke dag de kans om elkaar weer te vinden.’
Jos en zijn vrouw waren midden 20 toen ze trouwden en ouders werden. ‘Onze vrienden studeerden nog of werkten net. Er was onbegrip over het feit dat wij zo vaak afhaakten in het weekend. We kregen nog twee kinderen en verhuisden een aantal keer. Ons leven was gehaast, we werden geleefd. Er waren momenten dat we bij onszelf dachten: en wij dan? De balans was soms ver te zoeken en dat was pittig. Toch wisten we allebei: we willen voor elkaar gaan. Dat zorgde ervoor dat we er steeds weer uitkwamen. Inmiddels is er meer rust.’
Praten
Hans herkent zich in Jos. ‘Het blije gevoel aan het begin werd wel minder. We gingen ons settelen, kregen kinderen en verhuisden. Dat vond ik een heftige tijd. Ik kom uit een familie waarin niet gepraat werd. Ook ik kon dat niet. Dat kostte ons bijna ons huwelijk. Ik wilde ervoor gaan, maar dan moest ik wel praten. Ik heb er lang over gedaan om dat te leren. Inmiddels lukt dat wel en weten we hoe we in elkaar kunnen investeren. De sleutel is de ander zien als een belangrijk persoon, en niet steeds je eigen gang gaan.’ Jos vult aan: ‘Dat praten herken ik. Veel vrouwen praten graag over van alles. Ik denk dan: er hoeft niet overal over gepraat te worden. Maar als het echt nodig is, moet je daar wel de tijd voor nemen.’
‘De sleutel is de ander zien als een belangrijk persoon, en niet steeds je eigen gang gaan.’
– Hans van Lonkhuijsen
Egeltjes
‘Geen enkele relatie is perfect’, concludeert Jos na het horen van de verhalen. ‘Als er nooit strubbelingen zijn, is het huwelijk dan goed, of laat een van de twee zich niet helemaal zien?’ Aart: ‘Dit voorbeeld vertel ik vaak aan stellen in mijn praktijk: Twee geliefden zijn net egeltjes op Alaska. Je kruipt steeds dichter naar elkaar toe om warm te blijven. Hoe dichter je bij elkaar komt, hoe groter de kans is dat je elkaar steekt. Het perfecte plaatje dat de media ons voorhoudt, is niet hoe liefde werkt. Ik hoor vaak van stellen dat het zo romantisch begon, maar dan … We vinden het vaak lastig om te beseffen waar we “ja” op zeggen. Dat het van je vraagt om over dingen heen te stappen en afstand te nemen van patronen die er van jongs af aan zijn. Dat is spannend en kwetsbaar. Iedereen verlangt ernaar om geliefd te zijn en liefde te delen, maar het komt je niet aanwaaien. Het is hard werken, al noem ik het liever investeren. Want je krijgt er veel voor terug.’ Jos: ‘Toen we trouwden, beseften we dat we een verbond sloten. Dat we voor elkaar kiezen in voor- en tegenspoed. Soms is het inderdaad hard werken.’
Hans: ‘Maar wel onder toeziend oog van onze hemelse Vader.’
Relatieweekend
Jos’ vrouw hoorde via vrienden van een relatieweekend van Ruimte voor je Relatie. ‘Ze stelde voor om dit te doen, omdat er wat patronen in onze relatie waren geslopen. Ook leek het ons goed om “een apk” van onze relatie te doen. Eerst dacht ik nog: is dat nodig dan? Nu denk ik: jammer dat we dat pas na 19 jaar huwelijk deden. We hebben er veel geleerd. Bijvoorbeeld over de vijf liefdestalen. Dat was voor ons compleet nieuw. Je kunt veel liefde geven, maar als je niet de liefdestaal van je partner spreekt, komt die liefde niet aan. We zijn er heel bewust mee aan de slag gegaan. Ook volgden we een workshop over conflicten. Wat gebeurt er? Waarom doet het iets met je? Zit er pijn van vroeger? We leerden verder kijken dan het conflict alleen.’
Geborgenheid
‘Ik wou dat ik een relatieweekend volgde toen we 19 jaar getrouwd waren’, reageert Hans met een knipoog. ‘Wij volgden pas een cursus van Agapè toen we 31 jaar getrouwd waren. Het was een idee van ons beiden. We zagen de noodzaak ervan in. Ik had zo’n grote muur om mij heen en ik kon en wilde er niet over praten. Dat moest veranderen. Dat heb ik tijdens de cursussen geleerd. Dat was zwaar. Ik moest iets vrijgeven van mezelf, loslaten en delen. Nu zie ik in hoe mooi dat is. Ik ervaar daardoor meer geborgenheid en groeide naar mijn vrouw toe.’
‘Je hoeft niet pas aan je relatie te werken als er problemen zijn.’
– Aart Goedegebuur
Emoties
Praten over emoties is voor mannen vaak moeilijker dan voor vrouwen, legt Aart uit. ‘Ik hoor vaak van een vrouw dat ze haar man emotieloos vindt. Dat hij narcistische trekken heeft en alleen op zichzelf betrokken is. Ik snap waar dat vandaan komt, maar de man is zeker een emotioneel wezen. Volgens onderzoek* is echter gebleken dat moeders bij jongens andere emotietaal gebruiken in de opvoeding. De emotionele woordenschat is daardoor bij de man kleiner. Een man kan daardoor minder goed woorden geven aan zijn emoties. Hij zet bijvoorbeeld angst en verdriet sneller om in boosheid en irritatie. Als een vrouw overweldigend dat gesprek in gaat, doet de man een stapje terug. Hij zoekt naar geborgenheid, maar het gevaar is dat hij de ander juist wegduwt. Belangrijk is om dan naar elkaar over te steken. Luisteren naar wat de ander te zeggen heeft over die emotie.’
Investeren
Het gaat er volgens Aart om een sterker team te worden. Dan kun je de liefde echt vieren. ‘Daarom is het zo goed om te investeren. Bijvoorbeeld door coaching of een relatieweekend. Mannen denken al snel dat ze in een emotiebad worden gestopt en van alles moeten voelen. Dat is niet zo. Je hoeft ook niet pas aan je relatie te werken als er problemen zijn. We investeren in een hoop dingen, maar als het gaat om onze relatie, vinden we het ineens ingewikkeld. Je kunt niet vroeg genoeg beginnen. Wat als het leven tegenzit of er lijden op je pad komt? Als je van tevoren weet hoe jij en je partner in elkaar zitten, heeft dat grote voordelen. Daar zie ik voorbeelden genoeg van.’ Jos vult aan: ‘Soms heb je gewoon iemand nodig die meekijkt. Je hebt bepaalde patronen ontwikkeld die niet altijd helpen. Dat geeft niet, maar dan is het goed om ermee leren om te gaan. En soms kom je erachter dat het gewoon goed gaat.’
Elkaar vinden
Hoe houden de mannen hun relatie verder goed? Hans: ‘Elkaar verrassen en af en toe samen weg. Het leuke is dat dat altijd al in me zat, maar minder in mijn vrouw. Nu doet zij het ook. Dat vind ik gaaf! Dan komen de vlinders weer.’ Jos zit samen met zijn vrouw op stijldansen. ‘Ook trekken we er samen graag op uit: een hapje eten of een nachtje weg. Tijd samen is voor ons belangrijk.’ Aart: ‘Wat ik nog als tip wil meegeven, is dat je uitspreekt wat je in elkaar waardeert. Waar je trots op bent. “Ik hou van je” zeggen. Je krijgt elke dag de kans om elkaar weer te vinden en je belofte naar elkaar uit te spreken.’
* The British Journal of Developmental Psychology. Gender and age differences in patent-chill emotion talk.
‘Als je niet de liefdestaal van je partner spreekt, komt die liefde niet aan.’
– Jos Hemelaar
Volg een relatieweekend of – cursus
Wij hebben een vergoeding voor relatiecursussen. Kijk voor meer informatie op prolife.nl/vergoedingen.
Wil je thuis aan de slag met je relatie? Kijk op prolife.nl/sterkerelaties voor meer informatie. Tip: meld je meteen aan voor ons nieuwe online programma. We beginnen in januari.